Bachs Matthäus Passion – Inleiding
Bachs Matthäus Passion, ingeleid door Bachliefhebber en ‘beroeps’evangelist Jan van Elsacker
Wie is de belangrijkste persoon in de Matthäus Passion? Jezus Christus, zou je zeggen, om zijn leven en lijden draait immers het verhaal?! Toch: de belangrijkste persoon is degenen die het verhaal vertelt, en dat is de evangelist. Hij trekt de mensen naar binnen en zorgt gedurende twee en een half uur dat ze binnen blíjven. Niemand doet dat met meer passie en kennis dan de Vlaamse tenor Jan van Elsacker, al jaren de ‘verteller’ bij de Matthäus Passion door Kempenkoor in de Sint-Petrusbasiliek in Oirschot. Aan hem hebben we gevraagd om over deze passie te komen spreken vanuit zijn visie en lange ervaring als evangelist. ‘Graag’ zei Jan, ‘erg leuk om te doen, ik heb er ook wel wat over te zeggen, niet alleen inhoudelijk, maar ook anekdotisch’! Op tien maart is hij in Domusdela, met een tas vol verhalen en een koffer vol muziek.
Voor het zoveelste jaar is de Matthäus Passion van Johan Sebastian Bach het meest gewaardeerde werk onder de luisteraars van Radio4. Niet verwonderlijk, geen componist heeft het gepresteerd in één werk zoveel inleefbare emotie te leggen als Bach in zijn Matthäus Passion. Het Christelijke geloof verliest dan misschien in onze contreien al jaren aanhangers, het lijdensverhaal – en zeker dat volgens Matthäus – heeft niets aan betekenis ingeboet.
In geen enkel ander land worden de passies van Bach zo vaak gezongen als in Nederland. Vóór corona stond de Passiebarometer van ZingMagazine op tweehonderdvijftig uitvoeringen, waarvan het overgrote deel Matthäussen. Nu, na een paar verloren jaren, komt de teller daar weer bij in de buurt. Alleen al in de regio Eindhoven zijn in maart zes verschillende versies (vijfmaal de Matthäus en éénmaal de Johannes Passion) te beluisteren.
Tenor Jan van Elsacker studeerde zang en piano en brak halverwege de jaren negentig door als barokzanger. Hij zong bij diverse toonaangevende barokensembles, gaf recitals en vestigde naam als kenner van oude muziek. Hij zingt ook lied, tien jaar gelden bracht hij een veelbesproken opname van Schuberts Winterreise op de markt. Hij werkt veel met jonge zangers en ‘geniet nog steeds van zoveel mooie muziek en zoveel mooie stemmen’. Jan van Elsacker is een gewild evangelist in de passies van Bach. In deze regio is hij onlosmakelijk verbonden met de inmiddels traditionele Matthäus Passion in de Sint-Petrusbasiliek in Oirschot.
Podium Klassiek Eindhoven organiseert deze middag samen met Kempenkoor.